Menü Kategoriler
Coğrafya
Şanlı Ay Yıldızlı Al Bayrak
22 Aralık 2024 Pazar
Erzincan

İlçeleri

Erzincan’ın biri merkez olmak üzere on bir ilçesi vardır.

Merkez: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 149.837 olup, 91.772’si ilçe merkezinde, 58.065’i köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 57, Çağlayan bucağına bağlı 15, Çatalarmut bucağına bağlı 12 köyü vardır. İlçe toprakları düz olup, 1218 m yükseklikteki Erzincan Ovasında yer alır. Doğusunu Esence Dağları engebelendirir. İlçe topraklarını Karasu’nun kolları sular.

Ekonomisi tarım ve sanâyiye dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri buğday, arpa, şekerpancarıdır. Meyve ve sebzecilik yaygındır. Şeker Fabrikası, Meyve Suları Îmâlâthânesi, tuğla fabrikaları, Yem Fabrikası, Asbest Boru Fabrikası, Yağ Fabrikası, Sümerbank Bez Fabrikası başlıca sanâyi kuruluşlarıdır.

İlçe merkezi, Erzincan Ovasının üzerinde modern bir plâna göre kurulmuştur. Erzincan, 27 Aralık 1939 gecesi uğradığı deprem felâketinden sonra yeniden modern bir şekilde yapılmıştır. 1939 depreminde 15 bin 623 kişi ölmüş ve 4125 kişi yaralanmıştır. Erzincan târih boyunca pekçok zelzele felâketine mâruz kalmıştır. Son bin sene içinde 11 defâ yerle bir olmuş haritadan silinmiştir. Şehir en az 7 defâ yer değiştirmiştir. Ortaçağdan günümüze kadar 10’u büyük olmak üzere 43 deprem olmuştur. Târih boyunca ise 15 büyük deprem geçirmiştir. Evliyâ Çelebi’nin bahsettiği 70 câmili mâmur şehirden hiçbir eser kalmamıştır. Nice târihî eserler yıkılmış, harâbeleri toprak altında kalmıştır. 1939 depreminden sonra kurulan modern Erzincan 13 Mart 1992 târihinde 6,8 şiddetinde bir depremle yeniden sarsılmıştır. Büyük can ve mal kaybına yol açan bu depremde 653 kişi hayâtını kaybederken çoğunluğu il merkezinde olmak üzere 4421 konut ve 972 işyeri tamâmen yıkılmış, 6027 konut ve 453 işyeri orta derecede hasar görmüş, 9924 konut ve 183 işyeri de az derecede hasar görmüştür.

Erzincan’da, sosyal hayâtı ve ekonomiyi büyük ölçüde sarsan bu depremde çok sayıda sosyal tesis, banka binâları, oteller, okullar, sanâyi tesisi yıkılarak kullanılamaz duruma gelmiştir. İlçe belediyesi 1923’te kurulmuştur. Sivas-Erzurum kara ve demiryolu merkezden geçer.

Çayırlı: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 21.116 olup, 7076’sı ilçe merkezinde 14.040’ı köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 34, Başköy bucağına bağlı 16 köyü vardır. İlçe toprakları dağlıktır. Kuzeyinde Otlukbeli Dağları ve Ardıgün Dağı, güneyinde Esence Dağı ve Karakaya Dağı yer alır. Dağlar akarsu vâdileri ile derin bir şekilde parçalanmıştır. Dağlardan kaynaklanan suları Karasu toplar.

Ekonomisi hayvancılığa dayalıdır. Yaylacılık yöntemiyle en çok koyun ve keçi beslenir. Tarım ancak Karasu ve kollarının suladığı vâdilerde yapılır. Başlıca tarım ürünleri buğday, fasulye, şeker pancarı, elma ve armuttur. İlçe topraklarında linyit, manyezit ve asbest yatakları vardır. İlçe merkezi Karasu Vadisinde kurulmuştur. İl merkezine yakın olmasına rağmen, ulaşım güçlüğü ve virajlı yollar yüzünden 111 km mesafededir. 1954’te ilçe olan Çayırlı’nın belediyesi aynı sene kurulmuştur.

İliç: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 11.061 olup, 3148’i ilçe merkezinde, 7913’ü köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 26, Armutlu bucağına bağlı 7, Kumçay bucağına bağlı 23 köyü vardır. Yüzölçümü 1372 km2 olup, müfus yoğunluğu 8’dir. İlçe topraklarının güneyinde ve doğusunda Munzur Dağları, kuzeyinde Karadağ yer alır. Dağlardan kaynaklanan suları Kuruçay toplar. Ekime elverişli toprakları akarsu vâdilerinde yer alır.

Ekonomisi hayvancılığa dayalıdır. Yaylacılık yöntemi ile koyun ve keçi beslenir. Tarım ürünleri âile tüketimine yöneliktir. Az miktarda buğday, arpa, patates, soğan, üzüm, dut, erik yetiştirilir. İlçe topraklarında asbest ve demir yatakları vardır.

İlçe merkezi Karasu kenarında kurulmuştur. Denizden yüksekliği 1100 metredir. Sivas-Erzincan demiryolu ilçe yakınından geçer. İl merkezine 120 km mesâfededir. Eski ismi Kuruçay idi. Belediyesi 1939’da kurulmuştur.

Kemah: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 13.675 olup, 3593’ü ilçe merkezinde, 10.082’si köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 18, Alpköy bucağına bağlı 20, Bozoğlak bucağına bağlı 8, Doğanbeyli bucağına bağlı 15, Oğuz bucağına bağlı 8 köyü vardır, Yüzölçümü 2.354 olup, nüfus yoğunluğu 6’dır. İlçe toprakları dağlıktır. Kuzeyinde Könem Dağı, güneyinde Munzur ve Mercan Dağları yer alır. Dağlar, Karasu ve kollarının vâdileri ile derin bir şekilde parçalanmıştır.

Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri, buğday, arpa ve patates olup, ayrıca az miktarda soğan, elma, ceviz, dut ve üzüm yetiştirilir. Yaylacılık yöntemi ile en çok koyun ve keçi beslenir. İlçe topraklarında linyit ve kayatuzu yatakları vardır.

İlçe merkezi; Munzur Dağlarının eteklerinde Karasu Vâdisinin güney kesiminde kurulmuştur. Gelişmemiş ve küçük bir yerleşim merkezidir. Sivas-Erzincan demiryolu ilçeden geçer. İl merkezine 52 km mesâfededir. İlçe belediyesi 1884’te kurulmuştur.

Kemah, Mengücoğullarının başşehirliğini yapmıştır. Kemah Kalesi ve Melik Sultan Türbesi ile meşhurdur. Hititler zamânında kurulan Kemah’a (kolay alınmaz) mânâsına gelen “Gemekha” ismi verilmiştir. İslâm orduları tarafından Ümeyr bin el-Hübâb 679 senesinde Bizanslıları yenerek Kemah’ı fethetmiştir. Yeniden Bizanslıların eline geçen Kemah’ı 1071 Malazgirt Zaferinden sonra Alparslan’ın kumandanlarından ve Selçuklu şehzâdelerinden Mengücek Bey fethetti. 1401’de Yıldırım Bâyezîd Kemah’ı Erzincan ile birlikte Osmanlı toprağına kattı. Timur’un Anadolu’ya gelişinden sonra Safevîlerin eline geçti. Yavuz Sultan Selim Hanın Çaldıran Zaferi ile Şah İsmâil’i yendikten sonra 19 Mayıs 1515 Cumartesi günü Bıyıklı Mehmed Paşa Kemah’ı fethedince muhâfızlığına Karacınoğlu getirildi.

Kemâliye: 1990 sayımına göre nüfûsu 9025 olup, 2044’ü ilçe merkezinde, 6981’i köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 30, Başpınar buağına bağlı 15, Dutluca bucağına bağlı 15 köyü vardır. Yüzölçümü 1168 km2 olup, nüfus yoğunluğu 8’dir. İlçe topraklarını Munzur Dağları engebelendirir. Karasu, ilçe topraklarının kuzeybatı- güneydoğu istikametinden geçer. Keban Baraj Gölünün bir kısmı ilçe sınırları içinde kalır.

Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Ekime elverişli alanlar az olduğundan üretim düşüktür. Başlıca tarım ürünleri, şekerpancarı, buğday, üzüm, elma, arpa, patates, soğan ve duttur. Yaylacılık yöntemi yoluyla koyun ve keçi yetiştirilir. Hayvancılığa bağlı olarak halıcılık gelişmiştir. Eğin halıları çok meşhurdur. İlçe topraklarında demir ve linyit yatakları vardır.

İlçe merkezi, Karasu Vâdisinde denizden 1000 m yükseklikte kurulmuştur. Tabiî manzarası çok güzeldir.Kemâliye evleri geleneksel sivil mîmârimizin vazgeçilmez örnekleridir. Bu evler 2-3 kat olup, taş örgünün üstünde ahşap sistemdir. İl merkezine 156 km mesâfededir. Eski ismi Eğin’dir. İlçe belediyesi 1864’te kurulmuştur.

Otlukbeli: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 5563 olup, 3050’si ilçe merkezinde 2513’ü köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağa bağlı, 12 köyü vardır. İlçe toprakları dağlıktır. Ekonomisi hayvancılığa dayalıdır. Yaylacılık yöntemi ile küçükbaş hayvan beslenir.

İlçe merkezi Otlukbeli Dağları eteklerinde kurulmuştur. Eski ismi Karakulak’tır. Çayırlı ilçesine bağlı bir bucakken, 9 Mayıs 1990’da 3644 sayılı kânunla ilçe oldu. Fatih Sultan Mehmed Han ile Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan bu ilçe yakınlarında savaşmıştır. Fatih’in târihe Otlukbeli Zaferi olarak geçen bu harp neticesinde Erzincan ve civârı Osmanlı Devleti hâkimiyetine girmiştir.

Refâhiye: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 21.977 olup, 6996’sı ilçe merkezinde, 14.981’i köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 24, Akarsu bucağına bağlı 19, Çengerli bucağına bağlı 19, Çatalçam bucağına bağlı 35, Gümüşakar bucağına bağlı 18 köyü vardır. Yüzölçümü 1746 km2 olup, nüfus yoğunluğu 13’tür. İlçe toprakları dağlıktır. Doğusunda Karadağ, orta kısmında Duman Dağı, batısında Kızıldağ yer alır. İlçe topraklarından kaynaklanan suları Karasu ve Kelkit Irmağı toplar.

Ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri şekerpancarı, buğday, arpa ve patates olup, ayrıca az miktarda soğan, elma, dut, baklagiller ve zerdali yetiştirilir. Yaylacılık yöntemiyle, küçükbaş hayvan besiciliği yaygındır. En çok koyun ve keçi beslenir. Tavukçuluk gelişmiştir.

İlçe merkezi Dumanlıdağ’ın çam ormanları ile kaplı doğu sırtlarında 1600 m yükseklikteki Hirdiç Suyu Vâdisinde yer alır. Sivas-Erzurum karayolu ilçeden geçer. İl merkezine 72 km mesâfededir. İlçe belediyesi 1884’te kurulmuştur. Orman bakımından ilin en zengin ilçesidir.

Tercan: 1990 sayımına göre toplam nüfusu 37.408 olup, 9151’i ilçe merkezinde, 28.257’si köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 72 köyü vardır. Yüzölçümü 1592 km2 olup, nüfus yoğunluğu 23’tür. İlçe topraklarının üç tarafı dağlarla çevrili dalgalı düzlüklerden meydana gelir. Kuzeyinde Kılıçkaya Dağı, doğusunda Palandöken Dağı, güneyinde Serçelik ve Keşan Dağı yer alır. Karasuya katılan önemli akarsuyu Tuzla Çayıdır. Bu çayın üzerinde kurulan Tercan Barajının ardında bir sun’î göl vardır.

Ekonomisi tarıma dayalıdır. Başlıca tarım ürünleri buğday, çavdar ve arpa olup, ayrıca az miktarda patates, soğan ve elma yetiştirilir. Yaylacılık yöntemiyle koyun besiciliği yaygındır. Sümerbank ayakkabı fabrikası ve un fabrikası başlıca sanayi kuruluşlarıdır. İlçe topraklarında krom ve manganez yatakları vardır.

İlçe merkezi, Tuzla Suyu Vâdisinde kurulmuştur. Denizden yüksekliği 1425 metredir. Erzincan-Erzurum karayolu ilçeden geçer. İl merkezine 99 km mesafededir. Eski ismi Mamahatun’dur. Çok eski bir tarihe sahiptir. Belediyesi 1923’te kurulmuştur.

Üzümlü: 1990 sayımına göre toplam nüfusu 29.589 olup, 17.314’ü ilçe merkezinde 12.275’i köylerde yaşamaktadır. Merkez bucağına bağlı 12, Tanyeri bucağına bağlı 15 köyü vardır. Yüzölçümü 410 km2 olup, nüfus yoğunluğu 72’dir. İlçe topraklarının kuzeyinde Esence Dağları güneyinde Erzincan Ovası yer alır. Karasu ve kolları dağlardan kaynaklanan suları toplar.

Ekonomisi tarıma dayalıdır. Bağcılık gelişmiştir. Bölgede yetişen siyah üzümden ismini alır. Meyvecilik yaygın olarak yapılır. İlçe merkezi, Erzincan Ovasının kuzey Avgu kesiminde Keşiş Dağının eteklerinde kurulmuştur. Eski ismi Cimin’dir. Denizden yüksekliği 1400 metredir. Merkez ilçeye bağlı bucak iken, 19 Haziran 1987’de 3392 sayılı kânunla ilçe oldu. Belediyesi 1924’te kurulmuştur.