Haritanın Yorumlanması

Harita Yorumlama, haritaya baktığınızda bölgeyi üçboyutlu zihninizde oluşturabilmeniz en önemli noktadır. Bunu haritadaki yükselti çizgileri sayesinde yapabilirsiniz. Dağın bir yatay kesiti alınır. Çizgiler eşit yükseltileri gösterir.Yükselti çizgilerinin şekli dağın veya tepenin şeklini verir. Eşyükselti eğrileri arazide aynı yükseklikteki noktaları birleştirir, iç içe kapalı eğrilerdir, birbirini kesmezler, yükseltisi en fazla olan en içtedir yükseltisi en az olan en dıştadır, aralarındaki yükselti farkı birbirine eşittir, aynı izohips çizgisi üzerindeki bütün noktalarda yükselti aynıdır, izohips çizgisi üzerinde olmayan bir noktanın kesin yükseltisi bilinemez, Kıyı çizgisi (deniz kıyısı) sıfır metredir, izohipslerin sık veya seyrek geçmesi yer şekillerine bağlıdır, izohipslerin sık geçtiği yerde eğim fazladır, seyrek geçtiği yerde eğim azdır. Yeryüzündeki herhangi bir yükseltinin kesiti alındığında kesitler arası uzaklık sabit olduğundan iki yükselti arasındaki yükseklik farkı da sabittir.Eş yükseklik eğrileri birbirinden eşit uzaklıktadır ve değeri haritanın kenarında belirtilir.

Yükselti çizgilerinin şeklinden arazinin dağlık mı, çukur mu , yamaç mı .... olduğunu anlamamıza yardımcı olur.Ayrıca arazinin eğimi hakkında bilgi verir.Eş yükselti çizgileri arası mesafenin azalması yani bu eğrilerin sıklaşması arazinin eğiminin arttığını gösterir. Eğimin bilinmesi arazinin yürünülebilir olup olmadığı konusunda karar vermemizi sağlar.Eğim hesabı için öncelikle eş yükselti eğrileri arasındaki mesafe ölçülür ve ölçek katsayısı ile çarpılır ve eş yükseklik eğrileri arası yatay mesafe(arazideki uzunluk) bulunur.Bu uzunluk yükselti çizgileri arası yükseklik farkı ile karşılaştırılarak hesaplanır.

Formüller:

h = Eş yükselti çizgileri arası yükseklik farkı
c = Eğim
s = Eş yükselti çizgileri arası mesafe (harita uzunluğu)
m = Ölçek

Yatay Mesafe = S = m * s
Eğim(%) = ( h * 100 ) / S ile ifade edilir.



- Dağ dorukları ( zirveler ) nokta halinde gösterilir.
- Akarsu vadileri yükseltinin arttığı yöne doğru girinti oluşturur. Ters "V" biçiminde gösterilir.



- Ok işareti çevresine göre çukur olan (kapalı çukur-çanak-krater) yerleri gösterir.
- Akarsudan sonraki ilk yükseltiler birbirine eşittir.



- Tabanları aynı olan tepelerin başlangıç yükseltileri de aynıdır.
- Yükseltinin arttığı yöne doğru "U " harfi oluşmuş ise buna sırt denir.





- Ok işareti ile gösterilen yer kapalı çukur (çanak)dur. Ok işaretinden sonra yükselti azalır.


- Tabanı aynı olan iki tepe arasındaki küçük düzlüğe boyun denir.





Uçurum:



Tepe:



Sırt:





Yukarıdaki resimde 1. Tepe, 2. Vadi, 3. Sırt, 4. Boyun, 5. Çöküntü, 6. Derin Vadi, 7. Burun, 8. Uçurum, 9. Geçit, 10. Dolgu...